Caputo

Caputo යනු ඉතාලියානු වාසගමකි. ලෝකයේ මේ වාසගම ඇති ජනප්‍රිය පුද්ගලයින් රාශියකි. අපේ ක්‍රමයට අනුව නම් ඒ පක්ෂියෙක්. අම්මලාට- තාත්තලාට- පෙම්වතුන්ට වෙන වෙනම දින නියම වී ඇති ලෝකයේ කපුටාටද දිනයක් ඇත. ඒ ජාතික කපුටු දිනය සැමරෙන්නේ අප්‍රේල් මස 27 දාය. කපුටාට ඉන්ගිරිසියෙන් crow , raven යන වචන පාවිච්චි කළද ; raven , crow ට වඩා පෙනුමෙන් ටිකක් විශාලය.
කුණු ගොඩක් කොතනද කපුටා එතනය. මිනිසාට අපල ගෙන එන සෙනසුරාගේ වාහනය කපුටෙකි. සෙනසුරු අපලයෙන් බේරීමට කපුටුවන්ට කෑම දීම හෙවත් කපුටු දානය ගම්වල සිරිතකි. නිතරම බඩගිනි වන කපුටන්ට එළඟිතෙල් මිශ්‍ර කිරිබත් දීමෙන් එම අපල උපද්‍රව මග හරවා ගැනීමට පුළුවන. ඇමතිතුමා අල්ලගන්න පහසුම ක්‍රමය තමා ඉස්සෙල්ලම එයාගෙ ඩ්‍රයිවර් අල්ලා ගැනීම..එළඟිතෙලින් පෙඟවූ පහන්තිර කපුටන්ට දීමෙන් වලකින්න. එය පවුකාර වැඩකි. නැති අපල , පල දීමට පුළුවන.
කපුටා වරෙක මෝඩ පක්ෂියෙකි.
උදා: කපුටා සහ කේජු කෑල්ල.
කපුටාගේ හොටේ තිබුණු කේජු කෑල්ල ගැනීමට සිතූ නරියෙක් උගේ රුව වර්ණනා කර, උඹේ ඇඟ ඔච්චර ලස්සන නම් කට හඬ කොච්චර මිහිරි ඇද්ද ? සිංදුවක් කියාපන් යැයි කපුටාට කීවා. මෝඩ කපුටා සිංදුවක් කීමට කට ඇරියා විතරයි කේජු කෑල්ල බිම. එහෙත් දැන් ඉන්න කපුටන් කරන්නේ කේජු කෑල්ල පයින් පාගා ගෙන සිංදුව කීමට කට (හොට) ඇරීමයි. ඒ කොළඹ කාක්කන්ය.
අපේ කාලේ.. ඉලංදාරි වයසේ කොල්ලෙක් අපිළිවෙලට කෙස්ස පීරා තිබෙණු දුටුවොත්, කපුටු කූඩුව වගේ කියා කියත්. අනෙක් පක්ෂීන් පිළිවෙලකට , කලාවකට තම කූඩුව නිර්මාණය කළත් , කපුටාට ලස්සනින් වැඩක් නැත. ඌ ජරා පක්ෂියෙකි. රත වාහන අළුත්වැඩියා කරන තැනක් අසල වූ ගසක තිබූ කපුටු කූඩුව සාදා තිබුණේ අවට පරිසරයෙන් සොයා ගත් කම්බි කූරු, වයර් යනාදියෙනි. ඒ ද කොළඹ කාක්කෙකි.
මිනීපෙට්ටි සාප්පු වලින් කොමිස් ගන්නා අයට මිනී කාක්කන් යයි කියත්. ඉස්පිරිතාලයක යමෙක් මිය ගිය විට, ළඟම නෑයන් සමඟ කරට කර සෝක වන මොවුන් ” දැන් ඉතින් අඬල දොඩල වැඩක්යැ. අපි අවසන් කටයුතු හොඳට, ලස්සනට කරමු.. මා දන්න තැනක් තියෙනවා ටිකක් අඩුවට , හොඳට කර ගන්න පුළුවන්. ඒ මිනී කාක්කන්ය. ඔහුට දෙපාර්ශ්වයෙන්ම කොමිස් ලැබේ.
කපුටා සහ කළගෙඩියේ කතාව කපුටාගේ නුවණක්කාරකම පෙන්වයි.
උස භාජනයේ අඩියේ තිබූ වතුර බීමට , කුඩා ගල් කැබලි දැමූ කපුටා වතුර මට්ටම ටිකක් ඉහලට ගත් කතාව විශ්වාස කිරීමට අපහසු නමුත් , මේ වීඩියෝව බලන්න.

සමහර සංස්කෘත තුළ කපුටන් දැකීම අසුබ ලකුණක්. අසුබ පෙර නිමිත්තක්. ගමේ ගෙදරක කුස්සිය පැත්තේ ගසක සිට කපුටෙක් අඬයි නම් ඒ ළඟ ඥාතියෙකු හෝ මිතුරෙකු එන බවට සුබ ආරංචියකි.
කපුටා හෙවත් කාක්කා කළු පාටය. කලු සමක් ඇත්තෙකුට හෝ ඇත්තියකට කපුටා හෝ කපුටී කියා සමච්චල් කිරීම අපගේ හැටියක්ය. මනාලයාට කලු පාට සහ මනාලියට පැහැපත් සමක් ඇත්නම් ඒ තැඹිලි ගෙඩියේ වහපු කපුටෙකි. දුටුගැමුණු රජතුමාගේ පියාද කලු පාටය. කාක වන්න තිස්ස , කාවන්තිස්ස වී ඇත.
උත්පත්තියේ සිට මරණය දක්වාම කපුටා අපට සමීපය.කපුටු කාක් කාක් කාක්- ගොරක දේන් දේන් දේන් ඉස්සර අම්මිලා බබාලා නලවා ගත්තේ එහෙමය.
මෝල් ගහේ දළුලන තුරු- කලු කපුටා සුදු වනතුරු , අවුරුදු කාලෙට නැකතට හිස තෙල් ගාන්නේ එහෙමය.

අවුදුම්බර භවං පුෂ්පං ශ්වේත වර්ණංච කාකයෝ මත්ස්‍ය පාදේ ජලේ පේශ්‍යාත්- ස්ත්‍රී චිත්තම් න විශ්වසේත් කියාය. සුදු පාට කපුටෙක් දැක්කත් ගෑනු නම් විශ්වාස කරන්න එපා….. පෙර සෘෂිවරු කාන්තාවන් ගැන කීවේ එහෙමය..

මේ කපුටන් සම්බන්ද තවත් කතා පිංචකි.
ගහක මුල කොල රොඩු අතර සිටි ගෙම්බෙක් , ගහේ ඉහළ අත්තක සෑහෙන වේලාවක් නිසොල්මණේ වසා උන් කපුටෙක් දෙස බොහෝ වෙලා බලා සිටියේය. ගෙම්බා ඒ ගැන උගෙන් විමසීමට සිතා; “යාළුවේ මම දැන් සෑහෙන්න වෙලා බලන් හිටියා. උඹ ඔතනට වෙලා කිසි දෙයක් නොකර ඔහේ බලන් හිටියා.. මටත් බැරිද එහෙම ඉන්න? “
කපුටා: ” මොකෝ බැරි”..

ගෙම්බාත් ගස මුලට වී ඔහේ ඉන්න පටන් ගති. ඔය වෙලාවේ ඔතනින් ගිය නරියෙක් ගෙම්බා දැක එක කටට ඌ ගිල දැම්මේය.
ආදර්ශය: මොකවත් නොකර නිකම් ඉන්න නම් ඔබ ඉහළ තැනක සිටිය යුතුය.

මොකවත් නොකර නිකම් ඉන්න නම් ඔබ ඉහළ තැනක සිටිය යුතුය.

කුණු ගොඩක් ඇත්තේ යම් තැනකද එතන සොයා යන කම්මැලි නැති,කඩිසර පක්ෂියෙකි,කපුටා. ඒ නිසාම යම් අයෙක් ඈලි මෑලි ගතියෙන් සිටින විට ” මොකද නිකම් ලෙඩ කපුටෙක් වගේ” කියා අසන්නට පුළුවන්.කපුටා කෑදර සතෙකි.
ගඟක පාවී යන ඇතෙකුගේ මළකුණ දුටු කපුටෙක් .. හා මට දැන් මාස ගානකට කෑම ඇති.. කියා සතුටින් ඇත් කුණ බුදින්නට පටන් ගත්තේය. ඇත් කුණ ක්‍රමයෙන් පා වී ගොස් මහා සාගරයට එක් විය. කපුටා පක්ෂියෙකු වුවද ඌ කෙටි දුරක් පමණක් පියෑඹීමට හැකි පක්ෂියෙකි. ආපසු ගොඩට පියාඹා ඒමට නොහැකි කපුටා ඇත්කුණ වළඳමින්ම මැරී වැටුනේය. ඒ හා සම්බන්ධ මේ ගීතය රස විඳින්න.

කපුටා කරදරකාර පක්ෂියෙකි. එක කපුටෙක් මරල උගෙ පිහාට්ටක් එල්ලුවා නම් වෙන එක කපුටෙක්වත් කරදර නොකරන බව අපට කියා දුන්නේ රජයේ උගත් අමාත්‍යවරයෙකු වූ ජොන්ස්ටන් ප්‍රනාන්දු ගරු ඇමතිතුමා ,ඒ අර අරගල කාලයේදීය.කපුටා බුද්ධාගමට කෙතරම් උපදෙස් සැපයුවත් , කපුටු වර්චස් සමඟ පිටවන බෝ ඇට තැන තැන පැලවීමෙන් ඇතිවන කපුටු බෝ සහ රියල් (real) බෝ , වෙන් කර හඳුනා ගැනීමට අපි දනිමු.

මුල සිට අගටද; අග සිට මුලටද ලියූ විට එකම ශබ්දය සහ අර්තය දෙන වචන ඉන්ගිරිසියේ Palindrome කියා හඳුන්වයි. උදා” mom…dad.. racecar…civic…radar.. සිංහළයේද මෙවන් වචන ඇති නමුත් ඒවා හැඳින්වෙන්නේ කෙසේද කියා මා නොදනී.
උදා: කපුටුපුක

සිංහළ ගීත සාහිත්‍යටද කපුටා කර ඇති සේවය ඉමහත්ය.ගැයුවට ඉමිහිරි රස උපුටා – කොවුලෙකු වෙනවද කලු කපුටා.. සී ටී ප්‍රනාන්දු ගීතයකින් කියන්නේ කපුටාට පෙනුමෙන් සමාන කොහා කිරිල්ලිය ඇගේ බිත්තර කපුටු කූඩුවේ රක්කවා ඇතිවන කොහා පැටවුන් සහ කපුටු පැටවුන් වෙනස් බවය.
පෙර කල පණිවුඩ ගෙන ගියේ පුහුණු කරන ලද කුරුල්ලන්ය. හංස සංදේශය. සැළලලිහිනි සංදේශය. උලකුඩය දේවියට දරු සම්පතක් ලබා දෙන ලෙසට කන්නලව්වක් අඩංගු පණිවිඩය විභීෂණ දෙවියන් වෙත අරන් ගියේ සැළලිහිණියෙකි. ඒත් කපුටු සංදේශය කා විසින් කාට යැවුනු එකක්දයි මට සොයා ගත නොහැකි විය.ඒත් මුල – අග එළිසමය රකිමින් කා විසින් හෝ රචිත කපුටු සංදේශයේ එන කවි කීපයකි මේ.

සුරපුර මිහිපිටට ගෙන ආ කොළොම් පුර
මනහර මග දෙපස හමුවන තුරු මහ සයුර
සිහිකර ණය කන්ද ගෑවෙන නිල් අඹර
අනතුර නොදුටු ලෙස නිති පියඹන් මිතුර

කළුත් සුදු ලෙසට දැක විශ්මය මවන
තලුත් මරන ගිජුවට ඉහළම අසුන
සළුත් උනා එළි පිට කෙළියෙකි අඟන
අළුත්කඩේ විශ්මය මොණරුන් රඟන

කවර නරපතින් ආවත් නොම වන දියුණු
නපුර දැක දැකත් තව සිහියක් නොවුණු
දෙඋර මතට පටවන් ණය ගොඩ ගැසුණු
එපුර දනන් දූ කෙළිනා දෙස බලනු

මන්දිර පෙනේ බැස ගිය සඳ කැළණි දිය
රන් දහදියට හුරු නොමැතිය සැදුණු කය
කන් පිනවන්න රිසි ඝෝෂා කටුකමය
තුන් සක් රියෙක නැඟ බලනුව තුරුණු විය

පැරකුම්බා හරවා වැසිදිය බතට
කර නින්දා එනිරිඳු කළ මෙහෙවරට
නියවන්නා දත කට මැති පිට රටට
උරුවම්බා සහලුත් එන නැව් තොටට

රටක හදවත බඳු ආර්තිකය හැසිරවීමට , ආර්තික විද්‍යාව, බැංකු ක්‍රම ගැන අබැටක් පමණවත් නොදන්නා අය පත් කරයි.
පරිසරය රැකීමට වෛද්‍යවරුන්ද , සෞඛ්‍ය රැකීමට නීතිවේදින්ද පත් කරයි. කිසි ගැලපීමක් නැත. රට මේ තරමටවත් දුවන එක ලෝක පුදුමයකි.

අසල්වැසි රටවල මුදල් ඇමතිලා හා අපේ හිටපු මුදල් ඇමති ගේ සුදුසුකම් සංසන්දනය කර බලන්න,

-Mohamed Shafeeq-මාලදිවයින-
He completed his PhD in Business Administration from the IIC University of Technology, Cambodia, via the European Institute of Professional Education in Sri Lanka. He got his Master of Business Administration from the University of Ballarat, Australia. He also holds a BA (Hons) Finance and Accounting from the University of East London, United Kingdom.

-Nirmala Sitharaman -ඉන්දියාව
She was born in a Tamil Iyengar family in Madurai, Tamil Nadu, to Savitri and Narayanan Sitharaman. She had her schooling from Sacred Heart Convent Anglo Indian Higher Secondary School Villupuram till primary level and also from Madras and Tiruchirappalli. She obtained a Bachelor of Arts degree in economics at the Seethalakshmi Ramaswami College, Tiruchirapalli in 1980, Master of Arts degree in economics and M.Phil. from Jawaharlal Nehru University, Delhi in 1984. She then enrolled for a Ph.D. program in Economics with a focus on Indo-Europe trade; but later left this program and moved to London (when her husband secured a scholarship in London School of Economics) because of which she was unable to complete her degree.

අපේ හිටපු මුදල් ඇමති බැසිල් රාජපක්ෂ:
ඉසිපතන සහ ආනන්ද විද්‍යාලවලින් අධ්‍යාපනය හදාරා ඇත.ඔහු ව්‍යක්තව ඉන්ගිරිසියෙන් කතා කරන සැටි..

ආදර්ශය: නිහඬව සිටින තාක් කල් යමෙක් උගතෙක් වේ.

බල්ලා ගැන කීමට ගොස් උගේ ඇඟේ ඉන්න මැක්කා ගැන කියනවා මෙන් මා මේ කියන්නේ මොනවාද? බැසිල් රාජපක්ස මැතිඳුන්ගේ උපන්දිනයද අප්‍රේල් 27 ය. ජාතික කපුටු දිනය සැමරෙන්නේද අප්‍රේල් මස 27 දාය. එතුමාට සුබ උපන් දිනයක් පතමු.

මගේ ලංකා ගමන – ඉතිරිය- ආ – ගිය කතා

අපේ එවුං හදන්ටම බැරිය. ආයෙම ලොකු සුනාමියක් ඇවිත් අවුරුදු 10 න් පහල උන් විතරක් ඉතුරු වෙලා අනික් උන් හැම එකාම හැඳි ගෑවිලා ගියොත් , ආන්න එදාට අලුතින් හිතන්න පුළුවන් කට්ටියක් හදන්ට පුළුවන් කියා මට හිතෙනවාය.
” රනිල් වික්‍රමසිංහට එක්ස්පීරියන්ස් තියෙනවා.. අනුර කුමාරට එහෙම එකක් නෑ” මේ අපේ නෑයෙකුගේ දේශපාලනයයි
ඔය කොළේ අවුරුදු 75 ක් ම..එක්ස්පීරියන්ස් තියෙන උන් එකතු වෙලා.
මට එහෙම කියන්ට කට කහනවාය. ඒත් ඉතින් මොකටද මේ ඉන්නා සති දෙකට අළුතින් තරහ කාරයෙක් හදා ගන්නේ?
අහසේ තරු මිලියන 5.4 ක් තියෙනවා.. මුහුදේ වතුර ගැලුම් මිලියන 10.8 ක් තියෙනවා කීවොත් එක පයින් පිළිගන්න අපේ අය දේශපාලනයේදි එකඟ නොවන දෙදෙනෙක් සොයා ගැනීම අපහසුය.
ලංකාවට ගොඩ බට දිනයේදී මස්සිනාට ආ ටෙලිෆෝන් කෝල් රාශියකි.
” ආ මස්සිනා ආවලු නේද ? ගෙනල්ල ඇති නේද?”
එදා රෑ කටුනායක duty free එකෙන් ගත්තු red label එක විවෘත කිරීමට සාදයක් සූදානම් විය.
මස්සිනා බයිට් ගෙනාවේය. පැටිස් 5 ක්. කට්ලස් 5 ක්. රට කජු හුණ්ඩු භාගයක්. පෙති කපන ලද පිපිඤ්ඤා ගෙඩියක්. මස්සිනා මා බලා සිටියදීම කට්ලස් සහ පැටිස් දෙකට කැපුවේය. එය බලා සිටින්නට අප්‍රසන්න ජවනිකාවක් නමුත්..මස්සිනාට ඩොලර් නැත. පැටිසක් රුපියල් 110 කි.
මස්සිනාද, මා ද ඇතුළුව කට්ටිය පස් දෙනෙකි. තුන් දෙනෙක් ගමේ ඉස්කොලේ එකට ගිය යහළුවන්ය. සම වයසේ උනාට උන් මට වඩා හම්පඩ වී ඇත.
” උඹ නම් තවම හොඳට ඉන්නවා නේද ?”
මම ඇඳුම් මාරු කර ගෙන එන ටිකට එකෙක් බෝතලේ විවෘත කර ඇත. “චියර්ස්” කිරිල්ලක් නැත.
මට ඔය ඉන්ගිරිස් ක්‍රමේට බොන්න බෑ. එක් යහළුවෙක් සැන්ඩි නැතිවම වීදුරුවක් එක හුස්මට ගිල දමා මිදුලට කෙල ගසයි.

උඩතලවින්නේදී තම්බින් 10 දෙනෙක් වෙඩි තබා මරා දැමූ දේශපාලකයාගේ තග් පුතා සහභාගි වන රැස්වීමක් ඊ ළඟ දා සංවිධානය කර තිබිණ.
මහ පොළොව ගිනි ගෙන දැවෙයි. කාෂ්ටක පොලවට උදළු පාරක් ගැසිමට බැරිය. අර දේශපාලුවා පොල් පැලය බැගින් බෙදා ගෙන යයි. ඇයි සජිත් වාගේ හාල් කිලෝ 20 බැගින් බෙදන්න බැරි. ඒක තව ප්‍රායෝගිකයි.
මස්සිනා අමු UNP කාරයෙකි.
අපි ඉතින් එදා ඉඳලම UNP නේ. වෙන කාට දෙන්නද ? දෙන්ට කවුද ඉන්නේ. මුන් එක්ක දේශපාලනය කතා කරනවාට වඩා, වැඳිරියකට ළමා සාරි අන්දවා දහම් පාසල් එක්ක යාම පහසුය.

අරගලය මතක නැත. 88/89 අරන් ගිය අයඩින් කාඩ් එක තවම හදා ගෙන නැත.
කියන්නට ඇති, නොකියා හිතේ හිර කර ගෙන ඉන්න දහසකුත් එකක් දේ නිසා කට කකියයි. හකුපාඩා රිදුම් දෙයි. ඉන්න දින කීපය උන් එක්කම ලගින එක නුවණට හුරුය.

ඉහළ තැන් වල මුල් පුටු වල දක්ෂ උගත් අය හිටියත්, ගම් වල ඉන්න ජෙප්පන් කතා කරන්නවත් නොදන්න උන්.
NPP එක ගැන මගේ නංගීගේ මතයයි. අයියේ අර පුංචි අම්මගේ කතාව ඇත්තක්ද ?

මිනිසුන්ගේ පුද්ගලික දේවල් අමතක කරල මේ පාර මාලිමාවට කතිරෙ ගහමු.
ඔය කොයි එකා ආවත් එච්චරයි. ඒ අපේ නංගීගේ දේශපාලන මතයයි.
ඇත්තටම ඇත්තත් එයම නොවේද ?

නිමාව.

මගේ ලංකා ගමන ආශ්‍රිත කතා…

අවුරුදු 5 කට පසුව උපන් රටට යාමට සිත්වූයේ ටිකක් සාධාරණ අඩු මුදලකට ගුවන් ටිකට් එකක් ලැබුනු නිසාය.මොන ආකාරයෙන් ගියත් ලංකාවට යන ගුවන් ගමන ශරීරයට දුක් දෙවන්නකි. දුෂ්කර ක්‍රියාවකි. එහෙත් නොයා බැරිය.ඇමරිකන් ඩොලරය රුපියල් 308 කි. ඒ නිසා අත දිග හැර වියදම් කල හැකිවේ.කටුනායක ගුවන් තොටුපළේද , කොළඹ නගරයේද මා දුටුවේ වියැලුණු මුහුණුය. බල්ලන්ද කොල්ලන්ද මෙලෝ වගක් නැතිව පාර පනිති. උන් දෙවර්ගයම මාර්ග නීති- මාර්ග සංඥා තුට්ටුවකට මායිම් නොකරයි. පාර දෙපස පිළිවෙලක් නැතිව ඉදිවුනු ගොඩනැගිලිය. ඒවා ඉස්සරහ ගොඩ ගසා ඇති අයිතිකරුවන් නැති කුණු ගොඩවල්ය.
දවසේ පැය 24 පුරාම ඉතා දැවැන්ත ගොඩනැගිළි , පළල් පාරවල් දැකීමෙන් , ලංකාවේ ඇති සියලු ගොඩනැගිළි කුඩාවටද , පාරවල් පටුවටද පෙනේ. උස මහත ගැහැණු හා පිරිමින් දැකීමෙන් ලංකාවේ හැම එකාම පෙනෙන්නේ කුඩාවටය. මටද විශාල ශරීරයක් ඇති බව දැනේ. මම පපුව පුම්බා ගමන් කරමි. මට ඇත්තේ දින 10 ක සොච්චම් කාලයකි. කළ යුතු දෑ ඉක්මණින් කල යුතුය. ලංකාවේ මිනිසුන්ගේ වැඩ ඉතා slow ය. හක්කේ ඇති දත් කුහර පුරවා ගැනීමට මස්සිනා දන්නා හඳුනන දත් දොස්තරයෙක් සොයා ගියෙමි. “ඩොක්ට.. මේ මල්ලි. ඊයෙ ඇමරිකාවෙ ඉඳන් ආවෙ.”

එතැන් පටන් දත් දොස්තර මා හා ඉන්ගිරිසියෙන් පමණක් කතා කලේය. ඔහුගේ තරුණ සහායිකාව යම් බටයක් වන් උපකරණයක් දෝතින් බදා සූදානමින් සිටියේ මගේ කටේ එකතු වන කෙළ ඉවත් කිරීමටය. දත් දොස්තර ඇයට suck කරන්න යයි කීප විටක්ම කීවේය.දත් කුහරය වසා දැමීමට සහ ඉතිරිවී ඇති දත් සුද්ධ කිරීමේ ගාස්තුව රුපියල් 8500 ක් හෙවත් 308 න් බෙදූ විට රුපියල් 27.60 කි.

අවුරුදු 5 ට රට සෑහෙන්න වෙනස් වී ඇත. වෙනස් වී නැත්තේ මිනිසුන්ගේ ආකල්ප පමණය.කොළඹ සිට නුවරට දිවෙන මාර්ගයේ අතරමැද , දුරගමන් යන බස් රත, තේ පානය සඳහා නවතන තැනකි. මීට වසර 25 කට පෙර එහි වැසිකිළියක් නොවූයෙන් අසල වූ තාප්ප බිත්තියේ හුජ්ජ ඇල්ලීමෙන් ඒ කාර්ය කර ගත්තද අත සෝදා ගැනීමට ක්‍රමයක් නොවීය. මම කලේ වස අප්පිරියාවෙන් කලිසම් සාක්කුවට අත දමා අත පිස ගැනීමය.මා සමඟ සිටි මස්සිනා අසල හෝටලයේ ෂෝටීස් තබා ඇති ෂෝ-කේස් එකට අත දමා එහි වූ කට්ලිස් පැටිස් උණුවෙන් ඇද්දැයි පරීක්ෂා කර බැලුවේද අර නොසේදූ අතින්මය.
කරන දේ හරියට කළ යුතුය. නොකර සිටීම ඊට වඩා හොඳය. තාරුණ්‍ය සඳහා වෙනසක් හෝ වෙනසක් සඳහා තාරුණ්‍ය .. නගරයේ එල්ලා තිබුණු විශාල බැනරයකි. එහි ඉන්ගිරිසියෙන් ලියා තිබුණේ Youth for CHEng කියලාය. ස්පෙලින්ග් වැරදිය. මෝටර් රත සර්විස් කරන ස්තානයේ wheel balancing යන්න ලියා තිබුණේ whell balancing කියාය.ගුරුන්ටත් අකුරු වරදී නමුත් කරන දේ හරියට කළ යුතුය.තවත් දැන්වීමක වූයේ තෙරපි ක්‍රමයට හබල් මසාජ් යනුවෙනි. එය herbal මසාජ් බව තේරුම් යන්නට ටිකක් කල් ගත්තේය.
අවුරුදු 60 කට පෙර මා පුවත්පත්වල දුටු කාන්තාවන්ගේ ඔසප් කෙතරම් පමා වුවත් නැවත රැගෙන දෙමි. මෙය අප්‍රබංශයක් වුවද එය කෙතරම් මාරාන්තික දැයි මට දැන් තේරුම් යයි. ඉන් වසර 60 කට පසුවද මෙවන් ලෝක විහිළු තවමත් අප අතර ඇත.පුම්බා ගත් මස් ගොබ සහිත යෝධයෙකුගේ පින්තූරය යටින් ;
ඉන්ද්‍රිය කුඩාද , ඉක්මණින් ධාතු පිට වෙනවාද — පාවිච්චි කරන්න හර්කියුලිස් ආලේපය.
ඊටත් වඩා මේක ශෝක්ය.අයිශ්වර්යාගේ පින්තූරයට යටින් ,පියයුරු එල්ලා වැටීම , තට්ටම් එල්ලා වැටීම සහ කළු වීම වලකන නාරිලතා ආලේපය.. මේවා මා දැක්කේ ගෙලිඔය ෆාමර්සියක් අසලය. බොරු කියනවා කියා හිතේ නම් හොයා බලන්න.

මට හැඟී ගියේ තරුණ පරම්පරාව – ප්‍රයිවට් බස් රියැදුරන්, ත්‍රී-වීල් මල්ලිලා දුම් පානය අතැර බුලත්විට කෑමට හුරු වී ඇති බවකි. මා ගමනක් ගිය බසයේ කොන්දොස්තර තැන; මේ පෑවිල්ලට නිදි මත එනවා. බුලත් විටක් හපන්නම ඕන..අර පාලම ළඟ කඩේ බුලත් විට හොඳයි..
මොන?
අර තට්ට බණ්ඩාරයගෙ…
මගේ මස්සිනාද තට්ටයෙකි. එවන් තට්ටයන් කීප දෙනෙක්ම බසය තුළ විය. අනෙකාට රෙස්පෙක්ට් එකක් ඇත්තේම නැත. ඩ්‍රයිවර් හාදයා කට රතු කර ගෙන , වීදුරුව ඇර රතුපාට කෙළ තැම්බක් එළියට මුදා හලේය. අවට උෂ්ණත්වය සෙල්සියස් අංශක 37 හෝ ෆැරන්හයිට් අංශක 98 කි. දාදිය දෙකන්සෙන් වෑස්සේ. හොඳින් ඇඳ පැළඳ ගෙන යන මානවිකාවක් මත්තට හෝ දාදියෙන් තැම්බෙමින් ටයි පටියෙන් ගෙල හිර කරන් ඇවිදින එක්සෙකටිව් ඔෆිසර් කෙනෙකු මත්තට එම කෙල ප්‍රහාරය වැටුනේ නැත. හොඳ වෙලාවට..
නුවර පාරේ ආප්ප කඩයකින් , මමත් මස්සිනාත් ආප්ප කමින් සිටියදී වයසක කාන්තාවක් ආප්ප වල මිළ විමසා, මිළ දී ගත නොහී ආපසු හැරෙනු දුටු මම ඇයට රුපියල් 500 ක් දුනිමි එය 308 න් බෙදූ විට ඩොලර් 1.63 කි. හැදූ වැඩූ දෙමාපියන්ටත් පින් දෙමින් , මතු බුදුවන මෛත්‍රී බුදුන් දැක.. තවත් මොනවදෝ කියමින් නොපෙනී ගියාය.
අතීතයේ එක දවසක මගේ නැන්දාවක් මා කාලකණ්ණියෙකු යැයි කියා ඇත. මගේ ජීවිතය විවිධ හැල හැප්පීම්, විවිධ කඩා වැටීම් වලින් පිරුණු එකකි. මා කාලකණ්ණියෙකු හෙවත් අවාසනාවන්තයෙකු නොවේ. වාසනාව මා සොයා ආවේ ඉබේටමය. තවමත් එය සිදුවෙමින් පවතී. සමහරවිට ඒ පෙර ආත්මවල එකතු කර ගත් පින් නිසා විය හැකිය. ඊ ළඟ ආත්මයට ගෙන යාමට මා තවත් පින් රැස් කල යුතුය. හිස් අතින් යා නොහැක.
තවමත් ජීවතුන් අතරට සිටින මගේ පියාගේ බාල සොහොයුරා- බාප්පා – සොයා ගියෙමි. අවසන් වරට ඔහු මුණ ගැහුනේ වසර 40 කට පෙරය. ඔහු ඉතා අමාරුවෙන් මා හඳුනා ගත්තද ,මා බලාපොරොත්තු වූ ජාතියේ surprise එකක් නොවීය. කෙසේ හෝ ඔහුත් සමඟ සතොසට ගොස් රුපියල් 9000 ක පමණ කළමණා අරන් දුනිමි. එය 308 න් බෙදූ විට ඩොලර් 29 ක් වගේ සොච්ච්චමකි. තවත් මෙවන් පින්කම් කිරීමට සිත් දුන්නද , කාලය සහ පිච්චෙන කාලගුණය ඊට හරස් වීය. ආපසු යාමට සූදානම් විය යුතුය. ආවෝතින් යා යුතුය. නොගොස් ඉන්ට බැරිය.
රූපවාහිනිය නිසා හෝ හින්දි බයිස්කෝප් බැලීමෙන් හැම කෙල්ලම ඉතා ලස්සන වී ඇත. සුරඟනන් බඳුය. මොබයිල් ෆෝන් එක ඩෙනිමේ පස්ස පැත්තේ බාගෙට ගසා ගෙන ඇවිදින දිගන කෙල්ලන්ගේ ලස්සන ! අනුකරණය නිසා තවත් බවලත්තු තමන්ට නොගැලපෙන ඩෙනිම් කළිසම් ඇඳ සිටියත් , හතරට පැලී ගිය ගෝලාකාර විලුම්බාවන් ඇයට හෝ ඈලාට එය නොගැලපෙන බව මගේ අදහසයි.
කාමරයේ තිබූ , එන විට ගුවන් තොටුපලෙන් මාරු කර ගත් රුපියල් වලින් 10000 ක් අඩුය. කවුරුන් හෝ සොරකම් කර ඇත. නංගී එසේ නොකරයි. මස්සිනා ඇල් වතුරත් නිවා බොන ජාතියේය. කමක් නෑ 10000 , 308 න් බෙදූ විට ඩොලර් 32 ක් වගේය.

සාමණේර කතා වස්තුව- අවසන් කොටස

මහණෙනි, පුරෝකථනයක් කළ නොහැකි වූද , කලින් දැනුම් දීමකින් තොරව ඉතා වේගයෙන් වෙනස් වන ප්‍රපඤයන් දෙකකි.
එනම් ස්ත්‍රිය සහ කාලගුණයයි.
-බුදුන් වහන්සේ-

ජයන්ති කීවේ මුසාවක් විය නොහැකිද ? ඇත්තටම ඇය තමා නිසා ගැබ් ගෙන ඇද්ද ?
ඒක එහෙම නම් ඇය එලෙස කරන්නේ තමා අයිති කර ගැනීමේ චේතනාවෙන්ම පමණක් විය නොහැකිද ?
කොහොම හරි මේ වෙලාවේ කළ යුතු හොඳම දේ ඇයට කණ් දී ඈත් සමඟ පදවියේ යාම බව සෝරත හිමියන් තීරණය කලා. සියල්ල සිදුවන්නේ සිදුවිය යුතු ආකාරයටය.

මේ තත්වයට මුහුණ දීම සඳහා සෝරත හිමියන් කලින්ම සූදානම් වී තිබුණා. සුදු අත්කොට කමිසයකින් සහ කාකි පාට දිගු කළිසමකින් සැරසුනු සෝරත හිමියන් තමන්ට අත්‍යවශ්‍ය විය හැකි ලිපි ලේඛණ පමණක් අඩංගු බෑගයද රැගෙන
තම හිතවතෙකුගේ නිවසේ සිට කොළඹ ආවා. ජයන්තිද ලා පැහැ බ්ලවුසයකින් සහ රැලි සායකින් සැරසී සිටියා. ඈ අතද ගමන් බෑගයක් තිබුණා. ඔවුන් දෙදෙනාම වවුනියා යන පුද්ගලික බසයට ගොඩ උනා.

ජීවන මේ ගමන සංසාරේ
යාවී නම් අන්ධකාරේ
නොලැබ ආලෝකේ
යා හැකිදෝ සොයා මාර්ගේ…ගීතය වාදනය උනා. ඒ ගීතය ඒ වෙලාවට සුදුසුම ගීතයක් බව දෙන්නාම අදහස් කරන්නට ඇත.

පැය ගණනක විඩා බර ගමනකින් පසුව ජෝඩුව නැන්දලාගේ ගෙදරට ළඟා උනා. නැන්දා විතරයි ගෙදර හිටියෙ.
අපි යාළු වෙලා අවුරුද්දක් විතර. මම කලින් බැඳපු කෙනෙක් නිසා මෙයාලයි ගෙදරින් විරුද්ධ උනා. ඒ නිසා අපි හොරෙන් බැඳල මෙහේ ආවා. අපිට ටික කාලයක් ඉන්න පුළුවන් නේද?
රෑ කෑම වෙලාවෙදි මාමත් එකතු උනා.
කැත්තෙ උදැල්ලෙ වැඩ නම් බැරුව ඇති. හොඳ තැනක සැපට හැදුනු කෙනෙක් වගේ. රස්සාවක් හොයා ගන්නකං මගේ කඩේ වැඩ කරන්න පුළුවන්. මමත් කෙනෙක් හොය හොය හිටියෙ.
මාමෙ මෙයා උපාධිකාරයෙක්. අපි ටික කාලයක් ඉඳල ටියුෂන් ක්ලාස් එකක් පටන් ගන්නවා.
එහෙමද?

මමත් මේ පුළුවන් කමකට කරනවා නෙවෙයි. කුඹුරු කරනවාට වඩා ලාබයි කඩෙන් හාල් ගේන එක. හැමදේම ගණන්.
මම පොහොර වලට, බෙහෙත් වලට යන වියදමයි, වැඩ කුලියයි දෙන්නම් මට අස්වැන්නෙන් බාගයක් දෙන්න පුළුවන්ද ?

ආරියදාස හේරත්.. උසස් පෙළ හොඳම ප්‍රතිපල සඳහා ..
විචිත්‍ර ධර්ම කතිකයෙකු වූ සෝරත හිමියන් ටවුමේ පටන් ගත්තු උසස් පෙළට ආර්තික විද්‍යාව සහ සිංහළ පංති ඉතා වේගයෙන් පළාතේ ජනප්‍රිය උනා.
අළුතින් ඉදිවන තම නව නිවහනේ වැඩ කටයුතු බැලීමට අරියදාස තම බිරියත් කැටිව එහි ගියා.
පදවිය වැව පීරා ගෙන ආ උණුසුම් වා රැල්ලක් ජයන්තිගේ කෙස් වැටිය අවුල් කලා. ගරා වැටුනු ගඩොල් කාමරේ හිල් අස්සෙන් ඇය ස්නානය කරන දෙස බලා අපරිමිත සතුටක් ලැබූ ඇගේ රූප කායත් පිට පිටම දරුවන් තිදෙනෙකු වැදීමෙන් පසුව දැන් ගරා වැටෙමින් තිබේ.

ආදරය යනු කුමක්ද ? වයස අවුරුදු 12 , 13 වන වෙනකොට ඕනෑම අයෙකුගේ ශරීරයේ රසායනික වෙනස්වීම නිසා ඇතිවන ජීව විද්‍යාත්මක අවශ්‍යතාවයක් මිස කල්ප ගණන් පතා ගෙන එන පාරමිතාවක් නොවේ එය.
පිරිමියෙකුට නම් කෙල්ලකගේ දනිස්සෙන් උඩ ඇත්තේ මොනවාදැයි දැන ගැනීමට ඇතිවන කුතුහලය මෙලෙස පෙර’පර දෙදිග කවීන් විවිධ නම් වලින් වර්ණනා කරයි. ඒ කුතුහලය අවසන් වූ විට ඉතිරිවන්නේ නිකම්ම නිකම් පංචස්කන්ධයක් පමණය.

මොකද කල්පනා කරන්නේ ? ආයෙත් සිවුරු දාගන්න හිතුනද ?
අපි ලබන සති අන්තයේ ගෙදර යමුද ?
යල කන්නෙ සාර්තක උනා. අවුරුදු 5 කට පස්සෙ ආරියදාස හේරත් සහ ජයන්ති තම කුඩා පිරිමි දරුවන් තිදෙනාද සමඟ උපන් ගම් රට බලා ගියා.

අවසානයි.

සාමණේර කතා වස්තුව – 3

ලොකු හාමුදුරුවෝ සෑහෙන කාලයකට පස්සෙ සෝරත හිමියන්ට කතා කලා.
උන්නාන්සෙත් එක්ක ටිකක් කතා කළොත් හොඳයි කියල හිතුව. උන්නාන්සේ හැම වෙලාවෙම කාර්ය බහුලයි. කැම්පස් එකේ වැඩයි. සමාජෙ වැඩයි.

අපෙ හාමුදුරුවනේ..

මට ගෝලයෝ 24 නමක් හිටියා. දැන් ඉන්නේ උන්නාන්සෙත් එක්ක 8 නමයි. ඔක්කොම සිවුරු ඇරියා.
ඔය මෙහාට දානෙ ගේන ඉස්කෝළෙ මහත්තයත් මගේ ගෝලයෙක්. උපැවිදි උනා. විවාහයක් කර ගත්තා. දැන් ඔය සැපක්ද විඳින්නේ. මැෂිම වාගෙ වැඩ. ආණ්ඩුවෙ රාජකාරියක් කරනවා. සති අන්තයේ ටියුෂන් පන්ති කරනවා. දරුවෝ 4 දෙනෙක්.

ඔය අංගුත්තර නිකායෙ තියෙනවා (අංගුත්තර පඤ්චක නීවරණ වග්ග)
“මහණෙනි ස්ත්‍රී රූපය තරම් පුරුෂයන් ගේ සිත් ඇලුම් කරන බැඳෙන මත් කරවන ගොඩ එනු නො හැකි ලෙස එරෙන අනිකක් මම නොදනිමි. මහණෙනි, ස්ත්‍රීරූපයට වසඟ වූ එහි ඇලුණා වූ බැඳුණා වූ එරුණා වූ සත්ත්වයෝ දීර්ඝ කාලයක් ශෝක කරන්නාහ.”
බුදු බණ එදාටත් වඩා අදටයි ගැලපෙන්නේ
ඔය කසාද බැඳල ඉන්න 100 දෙනෙක්ගෙන් අහල බලන්න උන් ඉන්නෙ සතුටින්ද කියල. 99 ක ගෙම උත්තරේ මා දන්නවා.
මහණකම ඇර තවත් සැපක් කොහෙන්ද?
ඔය සාරිපුත්ත සුත්ත නිද්දෙසෙ තියෙනවා මෙහෙම.. ඉධෙකච්ඡෝ වේසියාගෝචරෝ වා හෝති…පණ්ඩක ගෝචරෝ වා හෝති…
අයං වුච්චති අගෝචරෝ. ඒ කියන්නේ ගණිකාවන් සහ සෙස්සන්ට වඩා උත්සන්න කාමරාගය ඇති අය ආශ්‍රයට නුදුසුය කියල. ඔය මාටින් වික්‍රමසිංහ මහත්තයගෙ පොතකත් තියෙනවා ගෑණු කියන්නෙ අපායට විවෘත කල දොරටු වගේ කියල..

එළඹ සිටි නුවණින් කටයුතු කරන්න.
එහෙමයි. අපෙ හාමුදුරුවනේ..

ජයන්ති පන්සල් ළිඳට නාන්ට යනව කිරිබණ්ඩ දැක්කා. ඈ බං.. සුමාන දෙක තුනක් එක දිගටම වැස්ස නේද ? උඹලෑ ළිං තාම හිඳිලද. මේක එච්චර ලස්සන වැඩක් නෙවෙයි. මීට පස්සෙ මෙහෙ එනව නෙවෙයි.

සෝරත හිමියන් හවස දේශනයට සහභාගි වී ආපසු පන්සල වෙත පා ගමනින් එමින් සිටියා. කඩේ ළඟ හුන් දෙතුන් දෙනෙක් කතාව නවතා කඩේ ඇතුළට ගියා.
තව එකෙක් ගාතාවක් වගේ එකක් කියනවා ඇහුනා. සෝරත හිමියන් ගමන ටිකක් බාල කොට ඒ කුමක්දැයි සවන් දුන්නා.

සොළ්දරේ උඩ පැදුර එළලා
ජයන්ති ඒ මත බාවලා
ධාතු කරඬුව වැඩමවාලා
පොත් ගුලට ඒ ඔබාලා

සෝරත හිමියන් ගමන ඉක්මන් කලා. ඊ ළඟට ලොකු හූවක් ඇහුනා.
එහෙනම් වැඩේ පත්තු වෙලා.

ඔයාගෙ ඇඟ හරි සනීපයි. ගෑනුන්ගෙ වගේ. පිං බත් කාල. කොට්ට ගෙඩි වගේ. මං ඔයාට පිට්ටුවා කියල කියන්නද ? ජයන්ති සෝරත හිමියන්ගේ එක් පියයුරක් දෙතොලින් සෙමෙන් හැපුවා.
අපි පැනල යමු. පදවියේ. අපේ නැන්දලගෙ ගෙදර. එයාලට ළමයි නෑ. සරුයි. ගොවිතැනුත් කරනවා. කඩේකුත් කරනවා. ඔයා කැමති නම් අපි හේන් ගොවිතැන් කරමු. එතකොට අපි දෙන්නට පුළුවන් රෑට පැල් රකින්න.
මොනව කරන්නත් තව මාස 6 ක් ඉන්න වෙනව. ගිහියන්ට වගේ නෙවි, උපාධිය තිබුණත් අපිට රස්සාවල් ගන්න ටිකක් කල් යනව.
ඊට පස්සෙ සිවුරු ඇරල වෙන කාව හරි එහෙම බැන්දොත් මම මේ පොඩි පිට්ටු ගෙඩිය කපනව

ලොකු හාමුදුරුවෝ ආයෙමත් සෝරත හිමියන්ට කතා කලා.

උන්නාන්සේ මොකද මේ කර ගෙන තියෙන්නෙ. මට කවුදෝ ලියුමක් එවල තියෙනවා. වැඩේ බරපතලයි. උන්නාන්සේ දක්ෂයා. උගතා. මම හිතන් හිටියේ මේ පන්සල්වල භාරකාරත්වය උන්නාන්සේට පවරන්න.
මේක මාර්ගපලයක් ලබන්න පුළුවන් කාලයක් නෙවෙයි. අපි හැමෝටම එක කාලයකදි විවිධ හැඟිම් ඇති වෙනව. සාසනේට ආව නං ඒ හැඟිම් වලින් තමන්ට සුදුසු ඒවා විතරක් තෝරා ගන්න ඕන. දැන් පරක්කු වැඩියි. ගෙරි මස් කරේ එල්ල ගෙන කන සිරිතක් නෑ නොවැ උන්නාන්සේ..
හොඳම දේ ගමේ දායකයන් කැළඹෙන්න කලින් මෙහෙන් පිට වෙන එක. සිවුර ඇතිව හෝ නැතිව. මම තමුන්ගේ මවුපියන්ට එන්න කියල පණිවිඩයක් ඇරියා.

මගේ විභාගේ තව මාස් 6 යි. මට එතෙක් ඉන්න පුළුවන්ද?
තව එක දවසක්වත් බෑ. හෙටම පලයන් යන්ට මක බෑවිලා.

සෝරත හිමියන්ගේ තාත්තා කතා බතා අඩු නිහඬ අයෙක්.
සෝරත හිමියන්ගේ මව සුදු පාට කුඩා ලේන්සුව සෝරත හිමියන්ගේ දෙපා ඉස්සරහ එළල දණ ගසා නමස්කාර කළා.
මොකද මේ පොඩි හාමුදුරුවනේ කර ගත්තේ. හැමෝටම යහ මඟ යන්ට උපදෙස් දෙන එක්කෙනා.

එදා හවස ජයන්ති සෝරත හිමියන් හමුවීමට ආවා.
මට දරුවෙක් ලැබෙන්න.
ඉතින් ?
ඉතින් කියන්නේ මං ඔයත් එක්ක ඇර වෙන කා එක්කවත් හිටියේ නෑ
දැන් කරන්න දෙයක් නෑ. අපි දොස්තර කෙනෙක් හම්බ වෙමු.
දෙයි හාමුදුරුවනේ.. කර ගත්තු අකුසල් මදිවටද ප්‍රාණගාතයකුත් කරන්න හදන්නේ. මං නරක ගෑනියෙක්. ඒත් මට මේ දරුවා නැති කරන්න බෑ.

මට මේ වෙලාවෙ මොනවත් තීරනයක් ගන්න බෑ. මගෙ විබාගෙ ඉවරවෙනකල්.
විබාගෙ යකාට ගියාවෙ. අපි යමු පදවියෙ.
මගෙත් එක්ක සෙල්ලම් බෑ. මං දන්න ආමිකාරයෙක් ඉන්නව. මගේ කලින් මනුස්සයගෙ යාළුවෙක්. කියන පරක්කුව විතරයි. සිවුර ගලවල අමුඩ ගහයි.

මම සුමානයක් කල් දෙනවා. නැත්තං එනවා පදිංචියට පන්සලට. මේ කාමරේටම.
පදවියේ ගිහින් මට කුඹුරු කොටන්නද කියලද කියන්නේ.
ඔයාට උගත්කම තියෙනව . ටියුෂන් පන්තියක් පටන් ගමු. සල්ලි අතපත ගෑවෙන කොට සේරම හරියයි.

මතු සම්බන්ධයි

සාමණේර කතා වස්තුව -2

සෝරතහිමියන් පුස්තකාලයේ යම් වැඩක නිරත වෙමින් ඉන්නා විට, අවුරුදු 16 ක 17 ක විතර ගැටිස්සියක් පොතක් ගැන විමසුවා. උරහිස දක්වා වැඩී තිබුණු ඇගේ වරලස සෝරතහිමියන්ගේ දකුණතේ වැළමිට හරියේ ස්පර්ශ උනා.කුඩා විදුලි සැරයක් වැදුනා වාගේ උන්වහන්සේට දැනුනා.
” ජීවයක් නැති කෙස් ගසකට මේ සා විශාල වෙනසක් කරන්න පුළුවන්ද ?”
මුන් ඉපදිල තියෙන්නෙම අපි මරන්න.
සෝරතහිමියන්ගේ කාමරය තිබුණේ උඩුමහළේ. උඩුමහළට නගින්නට ලී තරප්පු පෙළක් තිබුණා. උඩුමහළේ උතුරු දිශාවට තිබුණු ජනෙල් කවුළුව විවෘත කල විට ඈත කුඹුරු යාය දිස් වේ. කුඹුරු යාය සහ පන්සල් භූමිය වෙන් කරමින් දිය පහරක් ගලා ගියා.
ගම්මුන් එය හැඳින්වූයේ “ඔය” නමින්.
කළු පසුබිමක රතු මෝස්තරයක් සහිත චීත්ත ගවුමකින් සැරසුනු රුවක් , ඔය පාරෙන් දෙපා දොවා ගෙන පන්සල් භූමියට ඇදුනා. වෙලාව හවස 3.00 ට විතර ඇති… ඒ එන්නෙ ජයන්තිම බව ඈ ඇවිදින විලාශයෙන් සෝරත හිමියන් තේරුම් ගත්තා.

රාගය , කාමසම්භෝගය දිව්‍යමය දෙයක්. රති ක්‍රීඩාව දෙවියන් අනුදත් ක්‍රීඩාවක්.
නත්ථි රාගො සමෝ අග්නි.
රාගයට සම කළ හැකි ගින්නක් නැත.
බුදුන් එලෙස දේශනා කර ඇත්තේ පැවිද්දන්ටම පමණක් බව තේරුම් ගියත් තවමත් කෙළෙස් ප්‍රහීන කර නැති, දිගටම මහණදම් පුරන්නටත් බලාපොරොත්තුවක් නැති , සෝරත හිමියන්ට අදත් දැනුනේ තම පිරිමි අවයව වලට අවශ්‍ය සංඥා දැනටමත් ගොස් ඇති බවය.
කාමගින්න කොතරම් රුදුරුද ? යාර 100 කටත් වඩා ඈතින් තියෙන ස්ත්‍රී රුවක් දැකීමෙන් චංචල වූ සිත එක්තැන් කර ගත නොහී උන්වහන්සේගේ හිත ගිනියම් උනා.
විශ්වවිද්‍යාල භූමියේ ලතා මඩුලු තුලට වී පෙම් සුව විඳිනා තරුණ ජෝඩු, දිග හැරුණු විශාල පොත් තම උකුළ මත තියා ගෙන වනපොත් කරනා සරසවි මානවක මානවිකාවන් දුටු විට මුල් දින වලදී නම් උන්වහන්සේගේ සිතට නැගුනේ අප්‍රසන්නතාවය මුසු වූ ඉරිසියාවක්.
කොළඹ උසස් බාලිකා විද්‍යාලයකින් ආ කෙල්ලන් රොත්තක් sweet.. handsome boy කියා තමන්ට විහිළු කළ සැටි උන්වහන්සේට සිහි උනා.
චීවරය යනු තමන් අන් අයගෙන් වෙන් කර හඳුනා ගන්න මාධ්‍යක් පමණක් බවත්, ඒ තුළ සැඟව සිටින්නේ ඇට මස් වලින් සැදුනු තවත් සත්වයෙක් බවත් උන් වහන්සේ තමා සමඟම තර්ක කලා.

සැහැල්ලු අඩි තබමින් තරප්පුවට නැගි ජයන්ති සෝරත හිමියන්ගේ කුටියට ඇතුලු උනා.
කිරි බංඩේ කොටුවෙ වැඩක් . මං එනවා දැක්කේ නෑ.

සෝරත හිමියන් ඇය එක් ඇලයකට තුරුල් කර ගෙන කණ පිටු පසට හාදුවක් දුන්නා.
ස්ත්‍රීන්ගේ කණ පිටුපස සංවේදී කාම නිල ඇති බව ස්ත්‍රී චිකිත්සාවලිය, වාත්ස්‍යායනගේ කාම සූත්‍රය කීපවරක් කියවා ඇති උන්වහන්සේ ..කණ් පෙත්ත සෙමෙන් විකුවා. ටික වෙලාවකට පෙර දිය නා පැමිණි ඇගේ කෙස් තවම තෙතයි. ඒ තුලින් අපූරු ලක්ස් හෝ රෙක්සෝනා සබන් පුසුඹක් වහනය උනා.
” ජයන්ති.. ඔයා මීට කලින් කී දෙනෙක් එක්ක මෙහෙම කරල තියෙනවද ?
පොඩි හාමුදුරුවනේ.. කවදාවත් ගැණියෙකුගෙන් ඒ ප්‍රශ්නෙ විතරක් අහන්න එපා. කවදාවත් ඒකට හරි උත්තරයක් ලැබෙන්නෙ නෑ.

එහෙත් ජයන්තිට දැනුනේ විශාල ආශ්වාදයක්. විහාරයක්- පන්සලක් තුල කිසිවෙකු සමඟ රමණයේ යෙදෙන ප්‍රතම අවස්තාව. මිනිසා විකෘති දේ කිරීමට කැමති සත්වයෙක්.
නිකම් ඉඳල සැපට කාල, ගෝලාකාරව මසින් පිරී තිබුණු සෝරත හිමියන්ගේ වම් උරහිස ඇය තදින් සපා කෑවා.

සෝරත…මට දැන් යන්න ඕන. ඇය ගවුම හිසෙන් පහලට දා ගත්තා. කෝ මගේ යට ඇඳුම ( ජංගිය )
සෝරත හිමියන් තවමත් ප්‍රාණවත්ව තිබූ තම අවයවයේ ඇගේ ජංගිය කොඩියක් මෙන් එල්ලා ඇයට විහිළුවක් කලා.
පුදුම විසයක්. මොන එකකට සිවුරක් දා ගත්තද ?

” තව එක පාරක්….”
යමෙක් තරප්පය නගිමින් සිටියා. එය ක්‍රීක් ක්‍රීක් ගෑව.
පොඩි හාමුදුරුවනේ ගිලන්පස එකක් ගේන්නද- ඒ කිරි බණ්ඩා.
දැම්ම එපා මම එන්නම් පහලට.

කොඩියක් මෙන් එල්ලී තිබුණු ජයන්තිගේ ජංගිය සුරුස් ගා බිම වැටුනා..
සෝරත.. මං යනවා. අර ලොකු පොත අස්සෙ සල්ලි වගයක් තිබුණා . මම ඒක ගත්තා. මට යන ගමන් කඩෙත් ගිහින් යන්න පුළුවන්, අපෙ එක්කෙනා හය වෙන කොට එනවා.

මතු සම්බන්ධයි

සාමණේර කතා වස්තුව

කවුරුන් හරි පැවිදි ජීවිතයට එන විට එතෙක් භාවිතා කළ ගිහි නම වෙනුවට බෞද්ධාගමික නමක් ලැබෙනව. මුලට එන්නේ තමන් පදිංචිව සිටි ගමේ නම.
තොටගමුවේ රාහුල
ගංගොඩවිල සෝම… වගේ

එහෙත් ඔබ අහල තියෙනවද රටේ ප්‍රධාන නගර වලින් පැවිදි වූ අය.
කොළඹ 7 පියනන්ද
මහනුවර රාහුල
ගාල්ලේ අරියධම්ම ….වගේ.
බොහෝ විට මෙලෙස සසුන්ගත වන්නේ ඈත හද්දා පිටිසර ගම්වල පවුල් වලින් එන අය.
වලහ හැංගුන වැවේ අරියසෝබන
ඊතල වැටුන වැවේ උත්තරානන්ද ..වගේ.

මෙහෙම එන අය පැවිදි වෙනවා නොව විවිධ හේතු නිසා පැවිදි කරවන අයවළුන්ය. ඒ පවුල්වල තියෙන අන්ත අසරණ දුගී බව නිසා. ගෙදර බැල්ලි පැටවු රොත්තක් වැදුවාම උන් පන්සල් වත්තට ගෙනත් දානවා වගේ පවුලට බර වැඩි උනාම එකෙක් දෙන්නෙක් සාසනේට බාර කරනවා “අඩු ගානේ ඌවත් කාල බීල ඉන්නැතෑ” කියන චේතනාවෙන්. හසලක , කීණපැලැස්සේ එච්. ඇම්. ආරියදාස පැවිදි උනේ කීණපැලැස්සේ සෝරත නමින්.

පොඩිහාමුදුරුවෝ වාසනාවන්තයි.
ඇයි කිරිබංඩ මාමේ ?
අපේ ලොකු තැනට පන්සල් කීපයක්ම තියෙනවා. අනික්වා මෙච්චර සරු නෑ. හරියකට දානෙ වේලවත් ලැබෙන්නෙ නෑ. මේ ගමේ මිනිස්සු පෝසත්. හොඳ සල්ලිකාරයො. පිරිවෙන් ගිහින් හොඳින් ඉගෙන ගන්න බලන්න.
කලින් හිටිය උත්තරානන්ද හාමුදුරුවොත් එහෙමයි. පිරිවෙන් ගියා. එතනින් විස්ස විද්‍යාලෙ ගියා. ගුරුපත්වීමක් ගත්තා. ටික දවසක් ඉඳල සිවුරු ඇරියා, ඔය දැන් ඉන්නෙ යස අගේට.. කසාද බැඳල , ගුරුවරියක්…හැම මාසෙම දෙවෙනිදාට දානෙ එහෙං. ආයෙ ආවාම මං අඳුන්නල දෙන්නම්.

ගෙදර හිටිය නම් අම්ම කොහොම හරි බඩ පුරවනව. පාං පිටි හුණ්ඩුවකට පොල් ටිකක්, මඤ්ඤොක්කා කොල මිටක් දෙකක් දාල හදන රොටිය කොච්චර රසද ? දැන් නම් බලන් ඉන්ට බෑ. බඩ පණුවො පිනුං ගහනවා.
“පොඩි උන්නාන්සෙට ගිලන්පස එකක් හදල දෙන්ටද? ඔහොම තමා ටික දවසක් යනකං.. පස්සෙ පුරුදු වෙනවා. ඔය කබඩ් එකෙන් ලොකු මහත පොතක් අරන් කියවන්න , එතකොට බඩගිනි අමතක වෙනවා.
කොහොම හරි කිරිබංඩ මාමා හෝර්ලික්ස් එකක් අරං ආවා වැලිතලප කෑල්ලකුත් එක්ක.
ලොකු හාමුදුරුවන්ගේ ඇතුලු ගෙයි කාමරය අස් පස් කරන්න නියම උනා. ඒකෙ මාර සුවඳ. බිස්කට් සුවඳ. ඇඳ යට මාරි බිස්කට් පෙට්ටි කීපයක්. මෙලාකට දිනත් පැනල ඇති. නෙස්ටොමෝල්ට්. හෝර්ලික්ස්. මාමයිට්.. අටපිරිකර හත අටක් විතර. තියෙන පොත් කන්දරාව.
සද්ධර්මාලංකාරය, රත්නාකරය,සාරාර්ත සංග්‍රහය, අස්සට වෙන්ට හංගලා.. මේ මොකක්ද අප්පෙ.. ප්ලේ බෝයි සඟරාවකුත්.. සෝරත උන්නාන්සේ පිට කවරෙන් දෑස් අහකට ගත්තේ සෑහෙන ආයාසයකින්.
තමන් පැවිදි වූ එක ගැන ඇතිවුනේ කලකිරීමක්ද ? දුකක්ද කියල සෝරතට හිතාගන්න බැරි උනා.

පොඩි හාංදුරුවනේ.. කොහොඹ කොළ ටිකක් කඩා ගන්නද?
තමන්ගේ අක්කාගේ වයසේ බබලතෙක්. කෙල්ලක්.

කිරිබංඩා මාමා ඇති දංගේ පැත්තේ. කියන්න කඩල දෙයි.
කිරිබංඩා කොහොඹ ගහේ පාත රිකිල්ලකට නැගල කොහොඹ කොළ අහුරක් කඩල දුන්නා. සෝරතත් පාත අත්තක් පාත් කරල කෙල්ලට කඩා ගන්න ඉඩ ඇරියා. සරුවට , සනීපෙට හැදුනු තිඹිරි ගෙඩි දෙකක්.. එහෙමත් නැත්නම් වතුර පිරවූ බැලුම්බෝල දෙකක් වගේ..

කමක් නෑ. පිරිවෙන් යනවා. කොහොම හරි හොඳට ඉගෙන ගන්නවා. විස්ස විද්‍යාලෙ යනවා. ගුරු පත්වීමක් ගන්නවා. සිවුරු අරිනවා. එච්. ඇම්. ආරියදාස හේරත්.. ඒ නම හොඳයි.

ගමේ පවුලක් පන්සල් ඇවිත් , ලොකු හාමුදුරුවො හම්බවෙන්ට. අපලලු. හැන්දෑවට ගේ පුරාම අල තැම්බෙන ගඳ එනවලු.
“පෙරේතයෝ”
මළගිය පරාණකාරයෙක් පින් ඉල්ලන්ට ඇවිත්. වරු තුනක් පිරිත් කියල දානයක් දෙමු. පිං පමුණුවමු.

දැනට ඔය පිරිත් පැන් ටිකක් අරන් ගිහින් ගේ වටේට ඉහළ දාන්න. කිරිබංඩෙ ගෙන් ඉල්ලගන්න.

කිරිබංඩා කුස්සියේ කළගෙඩියෙන් ප්ලාස්ටික් බෝතලයකට වතුර පුරවල, ඒක ඇතුලට පුවක් මලකින් ඇට ටිකක් හූරල දාල , නළල උඩ තියාගෙන ගිහින් කට්ටියට දුන්න.

ඔය පිරිත් පැන්යැ ?
පොඩි හාමුදුරුවන්ට ඕව තේරෙන්නෙ නෑ.
අත දම දම ඇවිල්ල. කඩ කීයක් පහු කර ගෙනද ඔය ඇවිල්ල තියෙන්නෙ? එක කෝලිකුට්ටු ඇවරියක් ගේන්න බැරිද ? කිරිබංඩ මිමිණුවා.

තල ගුලියි- කෝලිකුට්ටුයි කෑවම ඇඟ නිවෙනව.
ඇඟ නිවිල මක් කරන්නද?
ඕව තේරුම් ගන්න පොඩි හාමුදුරුවො තවම පොඩි වැඩියි. ඒත් මං බලා ගෙන මල්ලිකා කෙල්ලට කොහොඹ කොළ කඩන කොට ඇස් දෙක තිබුණෙ කොහේද කියල.
ඇත්ත නේන්නම්..
කීණපැළස්සේ සෝරත හිමියෝ සැළලිහිණි සංදේශයේ කියවල නවත්තපු තැන ආයෙම පෙරළ ගත්ත. නිසි පුළුලුකුළ රිය සකයුරු තිසර තන… රවුම් අකුරු ඔක්කොම එකට ඇඹරිලා ..මං ලොකු හාමුදුරු කෙනෙක් උනාම නීතියක් දාන්න ඕන පන්සලට එනකොට විනීත ඇඳුමක් ඇඳන් එන්න කියල.
සෝරත හිමියන් සැළලිහිණි සංදේශයේ බුක් මාර්ක් එක වෙනස් කලා.

පරණ සිවුරු කෑල්ලක් හොයා ගෙන ලන්කට් එකක් මහ ගන්න ඕන. සැළලිහිණි සංදේශය අස්සේ ප්ලේබෝයි සඟරාව හංග ගෙන බලන කොට තමන් වහන්සේගේ මෞත්‍ර ලිංගික පද්ධතියේ යම් වෙනසක් ඇතිවන බව තේරුම් ගියා. කාමරේ දොර වහ ගෙන… හෙමීට උඩ හම ටිකක් පස්සට ඇද්දා. වටේට මිදිල සුදු පාටට. ඒ මොනාද ?’ හප්පා. ගඳ. උන් වහන්සේ අත හේදුවේ නෑ. නැවත නැවත නහයට ලං කර ඇඟිලි වල ගඳ බැලුවා,ඒ ගඳක් නොව සුවඳක් යැයි කියන හිතිවිල්ල එනතුරුම.

චේතනාහං භික්කකවේ කම්මං වදාමි
චෙතයිත්වා කම්මං කරෝති කායෙන වාචාය මනාසා

කවදාවත් නැතිව එතන කහන්න පටන් ගත්තා. සෝරත උන්නාන්සේ පියන වැහුවා. නැවත ඇරියා. වැහුවා. ඇරියා වේගයෙන් ආයෙමත් ආයෙමත් කලා. මාර සනීපයක්. දෙපා ඇඟිලි වකුටු උනා. හප්පා මේ මොකද වෙන්නේ ? චිස් ගාල කිරි පාටට මොනවද විද්දා. මෙසෙ උඩ තිබුණු පීරිසි කෝප්පෙත් , මේස ඔර්ලෝසුවත් තෙත් කර ගෙන.

මේව ගැන කාගෙන් අහල දැන ගන්නද ? කිරි බංඩ ගෙන් ? ලොකු හාමුදුරුවන්ගෙන් ?
සෝරත පොඩි හාමුදුරුවො දානෙකට වැඩියා , ලොකු හාමුදුරුවනුත් එක්ක. ලොකු විශාල බංගලාවක. ඒක අයිතිකාරයගෙ අම්මගෙ තුන් මාසෙ දානෙට. හාමුදුරුවො එකොලොස් නමයි. සෝරත හාමුදුරුවො තමයි වයසෙ පිළිවෙලට අන්තිමට හිටියේ. බුද්ධ පූජාවලට, ගුණ කතනෙට සෑහෙන වෙලාවක් අහක ගියා. පේලියට ඇවිත් බෙදා ගෙන බෙදා ගෙන ගියා. කොහොම කොතනින් පටන් ගන්නද ? අනා ගන්නවත් ඉඩක් නෑ. බෙදිල්ලේ ඉවරයකුත් නෑ. එකොළොස්නමට උපස්තාන කරන්න වෙන් වෙන් වශයෙන් බැඳිලා වගේ තරුණ මහළු බබලත්තු ඈත ඉඳන් වළඳන හැටි බලන් හිටියා. සමහරු දොර ජනෙල් අස්සෙන් බලන් හිටියා. සත්තුන්ට කෑම දාල වගෙ.
කොච්චර හුජ්ජ බර තිබුණත් කවුරු හරි බලන් ඉන්නකොට හුජ්ජ වෙන්නෑ වගේ කවුරු හරි බලන් ඉන්න කොට කන්න ( වළඳන්න ) ත් බෑ.

ගෙදරින් කිරිබත් එවල තිබුණා. අද තමා සෝරත පොඩි හාමුදුරුවෝ නමෝ විත්තියෙන් පිරිවෙනට වඩින දවස.
දෙපයට බාටා දෙකක් දාලා, කළු පිරිමි කුඩෙයි , හචා මල්ලයි පන්සල් දෙවැටෙන් වඩින කොට උපාසකම්මා කෙනෙක්.. ” හොඳ උගතෙක් වෙන්න හිතට ගන්න ඕන හොඳද?”
හප්පා. පිං පාට.. උපසකම්මා සළුවෙන් සතුටු කඳුළු පිහ දා ගත්තා.

කලිනුත් ඔය වගේ එකෙක් හිටියා. අපේම සල්ලි වලින් ඉගෙන ගෙන .. ඇතා පිටින් ඇවිත් උපසම්පදා වෙලා ඔය දැන් ඉන්නේ පවුල් පන්සල් වෙලා. මුං එකෙක්වත් තඹේකට විස්වාස කරන්න බෑ.අපි මුන්ට වඳිනව. නමස්කාර කරනව. කකුල් දෙකත් හෝදල පාවඩ දාල ගෙට අරන් මුන්ගෙ බයිල අහගෙන ඉන්නව.අන්තිමට අපිටම පුකේ ඇරල යන්ට යනව.
කඩේ හිටපු කට හැකරයෙක් කී දේ ඇහුනා නෑහුනා ගානට උන් වහන්සේ බිම බලා ගෙනම වැඩියා.
ඔය බුදුන්ගෙ කාලෙත් හිටියේ ඔහොම උන්. උන්නාන්සේ ඕව හිතට ගන්න එපා. හිතට ගත්තොත් ඇලෙනවා. එතකොට ක්‍රෝධය ඇතිවෙනවා. ඒ නිසාම උපාදානය ඇතිවෙනවා. කෙලවරක් නෑ. ලොකු හාමුදුරුවෝ වදාළා.

කීණපැළැස්සේ සෝරත හිමියෝ මුල මැද අග ගලපල බණ කියන්න දස්සය. සම්ප්‍රදායානුකූල හාමුදුරුවො වගේ ධම්ම පදයෙන් ගාතාවක් අරන් එකෙ ගැට පද ලිහනවාට වඩා කාලීන මාතෘකාවක් , දේශපාලනය වගේ සබාව හිනා ගස්සවමින් කරන බුදු බණ ශ්‍රවණය කරන්නට වයස්ගත උපසිකාවන්ට වඩා තරුණ කොලු-කෙල්ලන් ආසා කලා.
තද ඉඩෝරයක් ඇල්ලුවා. හැම තැනම ළිං හිඳී ගියා. ගම දෙකඩ කරමින් ගලා ගිය ” ඔය” ත් හිඳිලා අන්තිමට ඉතිරි උනේ තැන් තැන්වල කක්කුටුවලවල් විතරයි. ඒත් පන්සල් වත්තේ ළිඳට නම් ඒ ඉඩෝරය බලපෑවෙ නෑ.

ජයන්ති..පාසැල් කාලයෙම සල්ලන් වෙච්චි ගමේ කෙල්ලක්. ඉස්කෝලෙ ගමන නවත්තල රෙදි ඉස්කොලෙ වැඩට යනව. පස්සෙ ආමි කාරයෙක් එක්ක විවාහ උනා. මිනිහා යුද්දෙන් මලා. ජයන්තිට ආණ්ඩුවෙන් කිසි දෙයක් ලබුනේ නෑ. මිනිහට හොර ගෑණියක් ඉඳල. ඒ ගෑණි නමට වන්දි මුදල් ගිහින් තිබුණේ. ඊට පස්සෙ එයාට වඩා අවුරුදු 20ක් විතර වැඩිමල් කෙනෙක් එක්ක දීග ආවා මේ ගමට. කෙල්ලට 25 මිනිහට 45..

හාංදුරුවනේ වතුර ටිකක් නා ගන්න කොහේවත් නෑ. පන්සලේ ලිඳෙන් වතුර ටිකක් නා ගත්තොත් .. කමක් නැද්ද ?
ඒකට නම් මක් වෙනවද ? කෝකටත් ලොකු හාමුරුවන්ගෙනුයි , කිරිබංඩෙගෙනුයි අහල බැලුව නම්…
එදා හොඳට පායලා. ජයන්ති ගියා මිදුල මැදින්ම පන්සල් ළිඳට. සෝරත උන්නාන්සෙත් වැඩියා ළිඳට කිට්ටුව තිබුණු ගඩොල් ගෙට. ඒක ගරා වැටුනු පරණ කාමරයක්.
මුලින් වතුර බාල්දි දෙකක් ඇඟේ හලා ගත්තු ජයන්ති සබන් ගාන්න පටන් ගත්තා. හප්පා එහෙම සරුවාංගයක්. කිරි සුදු පාට.

චිහ්.. මොනවද මං මේ හිතන්නේ? කවුරුවත් දැක්කොත් ගල් ගහයි. ගමේ ඉන්නවත් බැරි වෙයි.
අත්ථි ඉමස්මිං කායේ කේසා ලෝමා නඛා දන්තා තචෝ, මංසං නහාරු අට්ඨි අට්ඨිමිඤ්ජා වක්කං, හදයං යකනං කිලෝමකං පිහකං පප්ඵාසං, අන්තං අන්ත ගුණං උදරියං කරීසං පිත්තං සෙම්හං පුබ්බෝ ලෝහිතං සේදෝ මේදෝ අස්සු වසා ඛේලෝ සිංඝාණිකා ලසිකා මුත්තං මත්ථකෙ මත්ථලුංගංති.

අද ජයන්ති ආවලු නේද ළිඳට , නාන්න. ඒකට නම් කමක් නෑ. කුණු රෙදි ගොඩවල් උස්සගෙන එන්නෙ නැතිව.
ඕකි බඩුව. බැඳල ඉන්නෙ නාකි මිනිහෙක්. ඌට වැඩ බෑ.

ජයන්ති හැන්දෑකරේක ඇවිදින් බෝ මළුව අමදිනවා.
ලිඳෙන් නා ගත්තු හිලව්වට මොනව හරි කරන්න එපායැ. නැත්නම් සාංගික දේ පරිබෝජනය කරල අපායෙ යන්න වෙයි.
ඔහොම කරල නම් මදිවෙයි. ඔයිට වඩා දෙයක් කරන්න වෙයි.
ඒ මොනවද අප්පේ….හ්
දන්නෙ නැද්ද අපෙ වයසෙ ඉන්න අයට ඕන දේවල්…

අප්පේ… මට නම් හිතා ගන්නවත් බෑ. ඔබ වහන්සේ එහෙම කීවද කියල. විශ්වවිද්‍යාලෙ ගියාට පස්සෙ පොඩි හාමුදුරුවො හොඳටම නරක් වෙලා.

කැමති නම්.. හවස් වෙලා එන්න පැයකට දෙකකට විතර. අද ලොකු හාමුදුරුවොත් නෑ. කිරිබංඩෙයි මමයි විතරයි.

කිරිබංඩෙ දැන අගත්තොත්..

ඒ යකා අරිෂ්ටෙ ගහල වේල පහින් නිදා ගන්නව. ආයෙ කණ ළඟ තම්මැට්ටම් ගැහුවත් ඇස් අරින්නෙ නෑ.

මතු සම්බන්ධයි

ලොකු අයියා

ලොකු අයියාගේ තාත්තා, මගේ ලොකු මාමාය. එහෙමත් නැත්නම් මගේ අම්මාගේ ලොකු අයියාය. ඒ නිසාම ලොකු මාමාගේ එකම පුතා මට ලොකු අයියා විය.
ලොකු මාමා අමුතු චරිතයකි. ඔහුට හරිහමන් රැකියාවක්, ස්තිර ආදායම් මාර්ගයක් තිබුණේ නැත. එහෙත් ඔහු අත යහමින් මුදල් ගැවසුනේය. ඒ නිසාම ඔහුට හැම තැනම ගෑණුය.
වරෙක ඔහු කුඹුරු ගොවිතැන් කළේය. තවත් වරෙක හේන් ගොවිතැන් කළේය. කාලයක් අනුරාධපුර පැත්තේ තේ කඩයක් දමා ගෙන සිටියේය.
තලවකැලේ හෝ හැටන් ගිහින් තේ ෆැක්ටරිවලින් ලබා ගන්නා ස්වීපින්ග් sweeping තේ කුඩු (බිම අතු ගා එකතු කරන තේ කුඩු) එකතු කර කුඩාවට පැකට් කර කඩ වලට දමයි.

ලොකු මාමා ගැන මගේ ඇති පිරිසිදු මතකයක් නම්…. ඔහු කාලයක් මැණික් බිස්නස් කළේය. සුදෝ සුදු අත් දිග කමිසයකින් සහ සුදු සරමකින් සැරසී නගරයේ කොණක , තවත් එවන් පිරිසක් වට කර ගෙන කුඩා ගල් කැබලි හිරු එළියට අල්ලා පරීක්ෂා කරන ආකාරයයි.

අපේ ලොකු මාමාට ගිය ගිය තැන ගෑණුය. සහ ලොකු මාමාට දාව නා නා ප්‍රකාර ළමයින්ය. ඔහු නීත්‍යානුකූලව විවා වී සිටි බවක් මා නොදනී. හිටි හැටියේම දවසක් , අවුරුදු 12 ක විතර, ඇට්ටර පාට, යාන්තම් දැළි රවුලු ඇඳුනු කොලු ගැටයෙක් එක්ක ආවේය.
“මේ කාත් කවුරුවත් නැති ළමයෙක්. මං එක්ක ආවා. මම වියදම දරන්නම්. ටික දවසක් මෙහේ හිටපුවාවෙ..”
ලොකු අයියා අපේ ගෙදරට ආවේ එහෙමය. ලොකු අයියා , අපේ ලොකු මාමාට කතා කළේ මුදලාලි කියාය.
” අම්මේ.. අර ළමය අපෙ ලොකු අයිය වගේමයි. නහය ,කට…” අපේ අම්මා, අත්තම්මා සමඟ කීවාය.
” අනෙ මගෙ කට..මං නොදන්න ලොකු අයිය.. ආයෙ දෙකක් නෑ.. ඕකගෙම තමා”
ලොකු අයියා මට වඩා කරුණු -කාරණා දනී. වැඩි පුරම ඒවා අස්මජ්ජාති වැඩය.

පොඩිහාමිනේ; අඩි එක හමාරක විතර ඔබේ තීරය හිටින්නට රෙද්ද හැට්ටය ඇඳි මැදිවියේ කාන්තාවකි. ඇයගේ ජීවිකාව වූයේ රා විකිණීමය. රා විකිණීම නීතියෙන් තහනම්ය. එහෙත් සමහරදාට පොළිස්කාරයින්ද පොඩිහාමිනේගෙන් රා සප්පායම් වී යනු මා දැක ඇත. එතනින්ම රා බී යන කෙනෙක් විසින් යැවුනු පෙස්සමක් නිසා ඉඳ හිට රා ඇල්ලීමට පොලිසිය කඩා වදී. ඒ නිසාම පැසෙන්නට දැමූ තෙලිජ්ජ මුට්ටි හැංගුවේ යාබදව වූ අපේ ඉඩමේය.
ඉඩමේ සුද්ද නොකළ කොණක අඩි 1x1x1 තරම වලවල් කපා මැටි මුට්ටි වල දමා ඊ මත්තෙන් කෝටු බෝටු දමා වසංගා ඒ පැහෙන්නේ “රා” බව මට කියා දුන්නේ ලොකු අයියාය. දිනපතාම වාගේ මේ මුට්ටි වලට හුජ්ජ කිරීම අපේ රහසිගත විනෝදාංශයක් විය.

ලොකු මාමාද පොඩිහාමිනේගේ කස්ටමර් කෙනෙකි. දිනක් පොඩිහාමිනේගේ කඩේ පැත්තෙන් රංඩුවක ගෝෂාවක් ඇසුනි.
” අපේ එකත් ගියාද දන්නෙ දන්නෙ නෑ හුලිජ්ජ බීල එන්න”

මට නිතරම පාට් දැමූ ගමේ චණ්ඩි කොල්ලෙකු වූ විජේපාලයා දැන් මට බිං කුණ්ඩෙකි. දවසක් විජේපාලයා මගේ කණ මිරිකනු දුටු ලොකු අයියා…” ඒයි.. අත තියන්නෙ නෑ.. මූ මගෙ මල්ලී”

බල්ලන් දෙන්නෙක් එකට ඇලී සිටිනු මීට පෙර මා දැක ඇතත් , මට ඒ ගැන තේරුමක් තිබුණේ නැත. ලොකු අයියා ඒ ගැන සහසුද්දෙන්ම කියාදී ,
” ඔහොම හිටපං , මරු වැඩක් කරමු” පොල්කට්ටකට භූමිතෙල් ටිකක් ගත් ලොකු අයියා හරියටම එල්ලය බලා පූට්ටුවට දමා ගැසීය.
” දුවපියව් යන්ට.. මහ එකා වගේම හැදෙනවා පව්කාරකං කරන්ට” අත්තම්මා අප එලවා ගත්තාය.
මම මාමයිට් රසයට අදත් එදාත් කැමතිය. ලොකු අයියාට නම් මාමයිට් අප්පිරියාය. අත්තම්මා දවසක් ලොකු අයියාට මාමයිට් කෝප්පයක් හදා දුන්නේ සීනි හැඳි දෙකකුත් දියකර දමාය. ලොකු අයියා එය බීවාද නැද්ද මා නොදනී.

ලොකු අයියා , ලොකු මාමාගේම දරුවෙක් බැව් දැන- දැනත් ,බත් බෙදන විට අත්තම්මා , ” පව් , අම්ම අප්ප නැති අසරණයා” කියා ඔහුට වැඩියෙන් මාලු පිනි බෙදයි. එහෙත් පිට අයට ලොකු අයියා හඳුන්වා දුන්නේ ” මගෙ ලොකු එකාගේ … ” කියලාය.
“පුතේ.. උඹට අම්ම මතක් වෙන්නෙම නැද්ද?” අම්ම ඉන්නෙ කොහෙද කියල දන්නවද?”
” අම්ම ඉන්නව. අනුරාධපුරේ. සිල් මෑණි කෙනෙක් වෙලා.. තාත්තගෙන් ගුටි කාලම ජීවිතේ එපාවෙලා..
දවසක් ගැහුවා අම්මගෙ දන්ත ධාතුන්වහන්සේල දෙනමක් එළියට වඩින්ට.. ලොකු අයියාගේ කතා ඒ වාගෙය.
ලොකු අයියා බලා ගෙන ඉඳිද්දීම ලොකු උනේය. කට හඬ වෙනස් උනේය.
” උඹ රැවුල කපන්ට පටන් ගත්තද ? ඔය මූණෙ කුරුලෑත් ඇවිල්ල. ” – ඒ අපේ අම්මා.
” වයසෙ වැරැද්ද නැන්දේ..(රෙදි වැලේ එල්ලා තිබුණු අපේ නංගීගේ යට ඇඳුම් දෙස බලමින් )ජංගියකින් මූණ පිහ දැම්ම නං හරි. ඒක තමා එකම බෙහෙත”
” මොකද්ද උඹ කිව්වේ? මේකා ගෙදර තියා ගන්නත් බයයිනෙ..”

අප පදිංචිව සිටියේ ලොකු මාමාට අයත් ඉඩමකය.
” මේ වස්වත්තියා මේවා මූට එහෙම ලිව්වොත් අපිට පාරට බහින්ට තමා වෙන්නේ”
පොඩි මාමා අපේ දිහා ආ වෙලාවක.. “ඈ බං.. උඹට එහෙ මාමලා එහෙම නැද්ද? මෙහෙ ඉඳල වැඩක් නෑ. එහෙ ගිහින් මාම කෙනෙක් යාළු කර ගනින්. මාමට දුවල එහෙමත් ඇතිනේ”

ලොකු අයියා ටවුමේ ලොතරැයි විකිණුවේය. හෝටලයක වේටර්කමක් කළේය. හිටි ගමන් අතුරුදන් වූ ඔහු අවුරුදු 10 කින් විතර අපේ ගෙදර ආවේය.
සුදු අත් දිග කමිසයක් ඇඳ සුදු දිග කළිසමකින් සැරසී ඉතා පිරිසිදුවට, සාර්තක පෙනුමෙන් සිටි ලොකු අයියා උපැස් යුවළක්ද පැළඳ සිටි අතර ඔහු අත බ්‍රීෆ් කේසයක්ද විය.
” නැන්දේ .. මම ලබන මාසෙ බඳිනවා. කට්ටියම එන්න ඕන”
” පුතා දැන් මොනවද කරන්නේ? හරි සරු පාටයි”
” මම දැන් ඩිස්පැන්සරියක් කරනවා”
“පුතා…?”
” ඔව්.. මම ඩොක්ට කෙනෙක්”
ලොකු අයියාගේ මුහුණද වෛද්‍යවරයෙකුගේ මෙන් ඉතා බැරෑරුම් ස්වරූපයක් ගෙන ඇත. කතා කරන අතර තුර විටින් විට කණ්ණ්නාඩිය යටින් බලයි.
” ආයුර්වේද?”
“නෑ බටහිර.. ඉංග්‍රීසි”
ලංකාවේ ක්‍රමයට නම් බටහිර වෛද්‍යවරයෙකුවීමට 9 පන්තියේ සිට විද්‍යා විෂයන් හදරා, සාමාන්‍ය පෙළට සහ උසස් පෙළට රසායන -ජීව විද්‍යා හදාරා, වෛද්‍ය විද්‍යයාලයට ගොස් ඉනුත් එතරව, වසරක රෝහල් පුහුණුවීමේ කටයුතු සපුරා තිබිය යුතුය.
“අයියා…?”
මම සාන්ත ජෝන් ගිලන් රත හමුදාවේ වැඩ කලා. සිරීපාදෙ කාලෙට සහ පොසොන් කාලෙට ප්‍රතමාධාර කඳවුරුවලට ගිහින් ඒ වැඩ කෙරෙන හැටි ඉගෙන ගත්තා..ඊට අමතරව පත්තර සඟරාවල ලිපි කියවා ඉගෙන ගත්තා”
” අයියා ලොකු අමාරුවක වැටෙන්න යන්නෙ. අවුරුදු 15ක් 20ක් හිරේ යන්න වෙයි.
මගේ ඩිස්පැන්සරිය තියෙන්නෙ කැකිරාවෙ. ඔය දුප්පත් ගෑණු මිනිස්සු එන්නෙ. බේත් ගන්න. උණට-කැස්සට.. ලොකු ලෙඩක් ආවාම ආණ්ඩුවෙ ඉස්පිරිතාලෙට පිටත් කරනවා.
ගොඩක් ලෙඩ මනසත් එක්ක බැඳුනු ඒව.. බඩ මිරිකල, නාඩි බලල, නලාව තියල, විටමින් පෙති අහුරක් දුන්නම උන්ට සනීප වෙනවා.
අපි හැම දෙනාම ඔහුගේ විවාහ මංගල්‍යයට ගියෙමු. මංගල සභාවේ කීප දෙනෙකුම කතා කරමින්. උගත් වෛද්‍යවරයෙක් තම පවුලට සම්බන්ධ කර ගන්ට ලැබීම වාසනාවක් බව කියා සිටියෝය.

ලොකු අයියා සහ අප අතර සම්බන්ධතාවය නැවතත් ගිලිහී ගියේය. ඒ දිගු කාලයකි. වසර 45 කට පසු මට ලොකු අයියා ගැන සොයා බැලීමට ආසාවක් ඇතිවිය.
ලබන මාසේ ලංකාවට ගියාම යනවා එයා ගැන හොයල බලන්න,
මගේ නංගී.. ” අයියේ එයා මොන තත්වයක ඉන්නවද දන්නෙ නෑ. ජීවත් වෙනවද දන්නෙත් නෑ. ඉන්නවා නං වයස 70 ක් විතර. මෙහේ ඇවිල්ල නතර වෙයි. මටත් දැන් අමාරුයි. මම අත්තමගෙ කැත කුණු අත ගෑව. ඊට පස්සෙ තාත්තගෙ .. ඊට පස්සෙ අම්මගෙ.. මට නිදහසක් නැද්ද ?”
නංගී හරි.. මම ඒ ගමන අත් ඇරල දානව.

නිමි

ආවර්ජනා

බස් එකේ හැතැම්මක් දුර සත පහට ගිය කාලෙ
හිස් සිගරට් පෙට්ටි තීරු කපල පැදුරු වියාපු කාලෙ
බයිසිකළේ පැඩ්ල් එකේ නැගල පල්ලමේ ගිය කාලෙ
පස් මහ බැලුම් බලල ඉපදෙන්න තිබ්බෙ ඒ කාලේ

මැද ඇඟිල්ල හංගගෙන ඒක හොයන්න කියාපු කාලෙ
රබර් ඇට වලින් පෙති බඹර කරකවපු කාලෙ
මඤ්ඤොක්කා නටු වලින් මාල වළලු හදාපු කාලෙ
අනේ එහෙම කාලයක් ? ආයෙ කවදා එයිද රාළේ ?

තාත්තගෙ කරේ නැගල නුවර පෙරහැර බලාපු කාලේ
ඉස්කෝළෙ යන්නෙ නැතිව හොර බඩේ කැක්කුම් ගත්තු කාලෙ
ටවුමෙ කූඩාරමේ කළු සුදු බයිස්කෝප් බලාපු කාලෙ
පස්සෙන් පහු වෙලා ශත 55 ට ගැලරියේ බලාපු කාලෙ

පහේ පන්තිය වන තුරුම හෙළුවෙන්ම දිය නාපු කාලෙ
ඒ හෙළුවෙන්ම ගෙදර දුව ගෙන ආ කාලේ
පරණ කතා අහන්න අත්තම්ම ළඟ නිදා ගත්තු කාලෙ
කළුවරට බයේ ජනේලෙන් එලියට චූ කල කාලේ

ඇති කරන්න මාළු කියල ඉස්ගෙඩි අල්ලපු කාලෙ
වෙසක් එකට දිය බඹරෙන් බුදුරැස් කරකවාපු කාලෙ
උණ බට තුවක්කු වලින් හොරා පොළිස් කල කාලෙ
කඩදාසි රෝල් කරල බීඩි – සුරුට්ටු බීපු කාලෙ

මකුළුවන්ට බයේ පණ කඩන් දුවාපු කාලෙ
චූටි නැන්ද නාන දිහා හොරෙන් බලන් හිටි කාලෙ
මාම ගෙදර ආදාට බිත්තියට කණ තියන් හිටි කාලෙ
ලෝකෙ කැරකෙන්නෙ නැතුව නැවතුනා නං හොඳයි ඒ කාලෙ

ලොලිපොප් එකක් ශත පහයි බීඩියක් සතයයි ඒ කාලෙ
සත පහේ කඩල ගොට්ටෙන් හැතැම්මක් ගිය ඒ කාලෙ
ලස්සනම ලස්සන ළමා කාලයක් මට තිබුණ ඒ කාලෙ
දැන් ඉන්න හුජ්ජ කොල්ලො ඕව දන්නෙ නෑ රාලේ

කළු පූසා

කළු පූසාගෙ නම “ඇබී” ය. ඇත්තටම ඒ පූසියෙකි. කට්ට කළු පාටය. හරියට Black Panther කෙනෙකුගේ මල්ලී – නංගී කෙනෙක් වගේය. ඇබීගේ අම්මා තාත්තා කවුද කියා මා නොදනී. ඇබී අපේ ගෙදරට ආ දවස අද ඊයේ වගේ මතකය. එදා වැසි දවසක්. සතුන්ට ආදරේ කරන මගේ දියණිය එවකට සේවය කළේ National Guard එකේ.
දවසක් මහ වැස්සේ ගෙට ගොඩ උනු ඇය තම නිල ඇඳුමේ උඩ සාක්කුවෙන් ගත් කළු පාට ගුලියක් මේසය මත තැබුවාය. ගුලිය දඟලයි. ඒ පූස් පැටියෙක්.
“මෙයා පාර අයිනේ හිටියේ.. තව ටිකකින් වාහනයකට අහුවෙල චප්ප වෙලා යන්න ඉඩ තිබුණා”
“කවුරුහරි පව් කාරයෙක් ගෙනල්ල දාල යන්න ඇති” එය පිහි ඇණුමක් වගේ ප්‍රකාශයකි.

අතීත කතාව

1980 ගණන් වලදී අප නිවසේ මිදුලට යමෙකු විසින් කාඩ්බෝඩ් පෙට්ටියක් දමා ගොස් ඇත. මම පෙට්ටියට පයින් ගැසුවා. එය සැහැල්ලුය. බෝම්බයක් විය නොහැක. පෙට්ටිය ඇතුලේ සුදු පාට පුළුන් ගුලි තුනක් වගේ පූස් පැටව් තුන් දෙනෙක්. මගේ බිරිඳ දැක්කොත් මුන් තුන් දෙනාම ගෙට ගේනවා. ඇති කරනවා. මාර කරදරයක්. ගේ හැම තැනම ජරා කරයි. ලොකු උනාම පැටව් ගහයි.
මම පෙට්ටිය පිටින්ම උන් තුන් දෙනාම හැතැම්ම දෙකක් විතර ඈතින් ඇති පන්සල් වත්තට ගිහින් දැම්මා.

අතීත කතාව හමාරයි.

“ඔය TV එකේ නිතරම වගේ කියන්නේ ප්‍රවෘත්ති වලට. ළමයි අතුරුදන් වෙලා කියල. ඔහොම පව්කාරයන්ගේ දරුවන්ට ඔහොම තමා වෙන්නේ. ඇය පිට පිටම පිහි පාරවල් වගේ ප්‍රකාශ නිකුත් කරයි.
සුරතල් සතුන් සමඟ එකට හැදෙන ළමයි අනෙකුත් ළමයින්ට වඩා මනසින් නිරෝගියි.
හිස් සපත්තු පෙට්ටියක් ඇබීගේ නිවස විය. මගේ දියණිය සහ බිරිය පහන් තිරයකින් ඇබීට කිරි පෙව්වා. ටික දවසක් මී පැටියෙක් වගේ චීප් චීප් ගෑ ඇබී; ඥාව් ගන්න පටන් ගත්තා. ඉතා ඉක්මණින් වැඩුනද ඇබී කවදාවත් මා ළඟට , මගේ ඔඩොක්කුවට ආවේ නැත.

” සත්තු උනත් දන්නවා කා ළඟ ද ආදරය තියෙන්නෙ කියල” ඇනුම්පද කෝටියයි.
ඇබී වෙනුවෙන් ලිපි ගොනුවක් ඇරුණා. ඇබීගෙ පින්තූර. රේබීස් වලට ලබා දුන් එන්නත් පිළිබඳ සටහන. එහි ඇතුළත් විය.
” අම්මි මෙයාව Fix කරන්න ගෙනියන්න ඕන. ඒ කියන්නේ පැටව් නොහැදෙන්න කරන සැත්කමක්.
“ඔහොම ගෑණුන්ට තමා ඊ ළඟ ආත්ම වල ළමයි නැති වෙන්නෙ.” මමත් දුන්න රිටර්න් පිහිපාරක්.

ඇබී මාර ඇණයකි. මුළු ගේම උගේ වගේය. අපි , උගේ ගෙදර කුලියට ඉන්නවා කියලයි ඌ හිතන් ඉන්නේ. මගේ බිරිඳ , මට වඩා ඇබීට කිට්ටුවන්ත කමක් පෙන්වයි.

ළඟදී විවා පත් වූ තරුණ යුවළකට සුරතල් පූසෙක් විය.තරුණිය නිතරම පූසා සමඟ ගැවසීම නොරිස්සූ පිරිමියා ඌ කොහාට හෝ ගෙන ගොස් දැමීමට තීරණය කළා.

” ඩාලිං .. මම ටිකකට එලියට යනවා”
” අනේ මේ පූසත් අරන් යන්නකො.. එයාටත් කම්මැලි ඇති”

ඔහු වචනයක්වත් නොකියා නගරයේ ඈත කෙළවරක පූසා තනිකර දමා ගෙදර ආවේය. පුදුමයක්. පූසා තරුණියගේ ඔඩොක්කුවේය. ඌ කලින්ම ගෙදර ඇවිත්.
කෝප වූ පිරිමියා දිනක් පූසා වාහනයේ දමා ගෙන සැතපුම් 50 ක් විතර පාළු පාරක ගොස්, වාහනය පාර අයිනේ නවතා කැලයට රිංගුවේය. කැලය ඇතුළට තවත් හැතපුම් දෙකක් විතර ගොස් පූසා තනිකර දමා ආපහු එන විට පාර වැරදුනි. සිග්නල් නැති කමෙන් දුරකතන ඇමතුමක් ගන්න විදියකුත් නැත. ටිකක් කළුවර වෙද්දී තරුණිය ගෙන් ඔහුට ඇමතුමක් ආවේය. ” කොහෙද ඔයා. මේ පූසත් ගෙදර ආවනේ..”
” එහෙනම් පූසට ෆෝන් එක දෙනවද මට ගෙදර එන පාර අහ ගන්න”

“ගොත ගසන එකම සත්වයා මිනිසාය” ගුරුතුමිය පන්තියේ කියා දෙන විට අණ්ඩපාලයෙක් වූ ඇම්ඩා “නෑ ටීචර් පූසොත් ගොත ගසනවා”.

මොනවා කියාපන් බලන්න,

අපේ දඩෝරියට අල්ලපු ගෙදර පූසා පේන්න බෑ. මාර තරහයි. දවසක් වැරදීමකින් පූසා අපෙ වත්තට ආවා. අපේ දඩෝරියා ඌව කන්න පැන්න. අනේ අර පූසා ඇඟ පුම්බල , පිට කොන්ද දුන්නක් වගේ නමල F..F..F..F.ගෑවා අනේ ඌට .. Fuck කියල කියා ගන්න බැරි උනා අපේ දඩෝරියා ඌව කාලම දැම්ම..

කුඩා ළමයෙක් පූස් පැටියා සමඟ සෙල්ලම් කරමින් සිටින විට ඌ අල්ලපු වත්තට ගියේය. දරුවා පූසා අල්ලා ගැනීමට අල්ලපු වත්තට ගිය විට , අල්ලපු ගෙදර ඇන්ටී මිදුලේ පුටුවක වාඩිවී යමක් කරමින් සිටියා.

ඇන්ටී.. මගේ පූසා ආවද?’
” දෙන්නෙම නෑ පූසා. පුළුවන් නම් පුටුව යටින් ඇවිත් අර ගන්න,
” එපා. ඒ මගේ පූසා නෙවේ. මගේ පූසගෙ කට ඔහොම නෑ”

මට දවසක් මළ පැන්නේ මා ඉතා ආසාවෙන් නඩත්තු කළ ගොටුකොළ පාත්තියේ ඇබී ජරා කර තිබෙනු දැකීමෙන්. දැන් ඉතින් පිරියකින් ගොටුකොළ සම්බෝලෙ කාලත් ඉවරයි.”
” අනේ මේහ්.. ඔයාගෙ වගාව. මම මාකට් ගියාම ගොටුකොළ ඕන තරම් ගෙනත් දෙන්නම්”
Google නොදන්න දෙයක් නැත. how to kill a cat secretly පූසෙක් රහසින් මරා දමන්නේ කෙසේද මම search කළෙමි. උත්තර රාශියක් ලැබිනා. ඉන් වඩාත්ම සිත් ගන්න එක වූයේ..

“Coolant” වාහන රේඩියටර් වලට දැමීමට ගන්න දියරය. එක තේ හැන්දක් දුන්නාම ඇති. පැය 24 න් වැලිගම. මගේ බිරිඳ කී දේවල් දෙසවණේ දෝංකාර දෙයි. මටත් කවුරු හරි මතු ආත්මයක වස දෙයිද ?.

ඔන්න ඔහේ හිටියාවෙ. මම ඇබීගේ හිස අත ගෑවෙමි. ඌ පුදුමයෙන් මා දිහා බලා හිටියේය. දින කීපයක් මෙසේ කල පසු ඌ දිනක් මගේ ඔඩොක්කුවට විත් ගුලි ගැසුනේය.

මම දැන් මගේ බිරිඳට වඩා ඇබීට ආදරය කරමි.